نمازی فرد پدرام، حمیدزاده مقدم رسول، ساجدی سعید. تخمین فشار منفذی در منطقه دشت گرگان با استفاده از پارامترهای فیزیک سنگ. ماهنامه علمی اکتشاف و تولید نفت و گاز. 1398; 1398 (170) :69-62
فشار منفذی[1] یکی از پارامترهای کلیدی در مدل ژئومکانیکی است که امکان تصمیمگیری بهینه در مورد حفاری و برنامهریزی چاه، بررسی یکپارچگی پوشسنگ و همچنین ارزیابی اهداف اکتشافی را فراهم میکند. باتوجه به محدودیتهای روشهای اندازهگیری مستقیم فشار منفذی از جمله موفقیتآمیز نبودن آزمایش در سازندهایی با نفوذپذیری بسیار پایین و انجام شدن آن پس از حفر چاه، تخمین فشار منفذی با استفاده از پارامترهایی نظیر سرعت موج فشارشی درون چاه و سرعتهای پردازش دادههای لرزهای روی خطوط لرزهای و روابط فیزیک سنگ، حائز اهمیت و راهگشا در تمامی مراحل عمر یک مخزن میباشد و در حال حاضر تنها روشی است که میتوان فشار منفذی را قبل از حفاری پیشبینی نمود. مطالعات پیشین در کشورهای حوضه خزر جنوبی وجود فرافشار[2] را اثبات کردهاست، از این رو بررسی فشار منفذی در بخش ایرانی این حوضه در جهت کاهش ریسک حفاری و ارزیابی اهداف اکتشافی ضروری میباشد. در این پژوهش ابتدا در محل چاه اکتشافی، ثابتهای روابط ایتون و باورز که فشار منفذی و تنش موثر را با سرعت موج فشارشی ارتباط میدهند به صورت محلی تعیین شد، سپس با استفاده از این روابط دادههای چاه و سرعتهای پردازش، فشار منفذی در محل چاه و روی خطوط لرزهای تخمین زده شد. پس از تعیین دو ناحیه پرفشار و تعیین درصد فرافشار و بررسی روند تغییرات فرافشار در منطقه، به تحلیل و بررسی مکانیزم ایجاد ناحیه پرفشار و دلایل تغییرات فشار در نواحی مختلف منطقه نیز پرداخته شد و مکانیزم تحکیم نامتوازن به عنوان مکانیزم اصلی ایجاد ناحیه پرفشار مشخص شد.